Hildegard von Bingen

leefde in de 12e eeuw, van 1098 tot 1179. Een tijd zo ver weg en anders dan de onze dat veel van haar werk moeilijk te doorgronden is. De visioenen die ze kreeg en liet optekenen in woord en beeld zijn bijna niet te lezen. En toch blijft er in haar werk iets wat me niet loslaat. En dat is haar ‘groene denktrant’ de groene draad waarmee ze alles met alles verbindt.

GROENKRACHT EN DROOGTE

Viriditas: het woord is een samentrekking van en spel met Latijnse woorden voor groen en waarheid, kracht. – in het Nederlands zou je het kunnen vertalen als ‘groenkracht’. Een prachtig beeld van Hildegard voor de creatieve kracht in deze wereld, die we overal zien in de natuur, in alles wat zomaar groeit en bloeit en opkomt. Groen is helend – letterlijk, in geneeskrachtige planten en gezonde groenten. Je merkt het ook in de lente, als mensen met ‘volle teugen kijken’ naar het frisse groen.
Maar viriditas staat ook  voor spirituele kracht, alles wat veerkrachtig is, en levendig. De creativiteit in mensen, hun verbeeldingskracht, levenslust.

De andere kant bestaat ook. Dat is ariditas. De droogte, de blokkade van de groenkracht. Dat wat er gebeurt als je niet in balans bent. Als je verschrompelt en vergaat en er geen verbinding meer is met de bron.

Hildegard leefde in een christelijke wereld en was geestelijke. Ook de christelijke theologie verknoopt Hildegard met de ‘viriditas’. Maria, als moeder van Jezus is voor haar de ‘groene twijg’, de maagd die door Jezus ter wereld te brengen de mensheid verlost.  En verlossing krijgt bij Hildegard zo een brede inhoud. Jezus, verlossing, kruis…bij Hildegard klinken de oude woorden en namen anders, minder streng. Verlossing

komt voort uit Gods verlangen om verbonden te zijn met mensen. God is als een moeder die ernaar verlangt dat haar kinderen groeien en bloeien in een groene wereld.

LEVEN IN VERBONDENHEID

Viriditas laat heel kernachtig iets zien van Hildegards denken. Alles draait bij haar om het ‘in verbinding staan’. Met God, die zij ziet als het Levende Licht, maar ook met mensen en met de schepping. Mensen die aangeraakt zijn door het Levende Licht, kunnen groeien – en groeien betekent het goede doen in deze wereld. De verbinding met God kan niet zonder de verbinding met mensen en de schepping. Zo leven, is creatief en ‘scheppend’ leven. Als je zo leeft, dan klopt het. Het is het verschil tussen een groene tuin en een tegeltuin…